Jakość powietrza

Komfort i zdrowie

Spędzaj czas w pomieszczeniach bezpiecznie…

W wielu różnych sektorach ludzie są zmuszeni przebywać w pomieszczeniach niemal przez cały dzień – pracując, ucząc się lub mieszkając. Weźmy na przykład budynki biurowe, przedszkola, szkoły, domy opieki i szpitale.

Na pierwszy rzut oka wydają się bezpiecznymi i neutralnymi miejscami, niemniej jednak ich użytkownicy lub pracownicy mogą również cierpieć na syndrom chorego budynku (SBS). Syndrom chorego budynku (SBS) obejmuje różne niespecyficzne objawy odczuwane przez osoby przebywające w budynku, które wydają się być bezpośrednio powiązane z czasem spędzanym w tym budynku, a tym samym z jakością powietrza wewnętrznego. Nie można zidentyfikować konkretnej przyczyny ani choroby, a objawy zazwyczaj ustępują wkrótce po opuszczeniu budynku.

Dotyczy to pozornie nieszkodliwych i niejasnych dolegliwości, takich jak ból głowy, zawroty głowy, nudności, podrażnienie oczu, nosa lub gardła, kichanie, kaszel, suchość lub swędzenie skóry. Ostatecznie może to prowadzić do znacznie poważniejszych objawów i długotrwałych chorób, takich jak infekcje dróg oddechowych, problemy sercowo-naczyniowe, astma, alergie, a nawet rak (płuc).

Niektórzy ludzie są bardziej niż inni narażeni na zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach. Należą do nich dzieci, kobiety w ciąży, osoby powyżej 65 roku życia, a także osoby cierpiące na choroby układu krążenia i układu oddechowego (np. astmę).

Efektywność i oszczędność

Zapobiegaj niepotrzebnym wydatkom...

Zła jakość powietrza w pomieszczeniach jest nie tylko komfortem lub zagrożeniem dla zdrowia pracowników i mieszkańców, ale może być również znaczącym dodatkowym kosztem dla firm ze względu na słabą koncentrację, niższą produktywność i wysoką absencję chorobową. W szkołach zła jakość powietrza w pomieszczeniach prowadzi również do problemów z koncentracją i upośledzeniem uczenia się, co z kolei może mieć wpływ na dalszy rozwój i późniejszą edukację.

Te problemy ostatecznie prowadzą do wzrostu kosztów opieki zdrowotnej, co przyczynia się do rosnącego obciążenia finansowego funduszy ubezpieczeń zdrowotnych i społeczeństwa.

W miarę jak budynki stają się coraz bardziej izolowane termicznie, rośnie znaczenie inteligentnych systemów wentylacyjnych, zapewniających optymalną jakość powietrza w pomieszczeniach przy jednoczesnej minimalizacji strat energii. Co roku ogromne ilości pieniędzy i energii są marnowane z powodu nieefektywnego ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji, a otwarte okna stanowią istotny czynnik tego problemu.

Nowoczesne systemy wentylacyjne regulują jakość powietrza wewnętrznego na podstawie różnych parametrów, takich jak temperatura (T), wilgotność względna (RH), dwutlenek węgla (CO₂), całkowite lotne związki organiczne (TVOC) oraz tlenek węgla (CO). Te parametry zmieniają się w zależności od liczby osób przebywających w pomieszczeniu, czasu ich pobytu, temperatury na zewnątrz oraz obecności określonych źródeł zanieczyszczeń.

W biurach i przestrzeniach roboczych czujniki jakości powietrza zintegrowane z systemami HVAC maksymalizują efektywność energetyczną oraz umożliwiają prawidłową wentylację i dobrą jakość powietrza, zapewniając zdrowe i produktywne środowisko pracy.

Zakażenie wirusowe

Zmniejsz ryzyko infekcji wirusowych...

Wirusy rozprzestrzeniają się za pomocą kropelek i aerozoli unoszących się w powietrzu, dlatego ryzyko zakażenia jest znacznie wyższe w zatłoczonych i słabo wentylowanych pomieszczeniach. Gdy ktoś kaszle lub kicha, z jego ust rozpryskują się miliony kropelek śluzu i śliny. Te kropelki mogą być duże, jak krople deszczu, albo tak malutkie, że niewidoczne gołym okiem. Kropelki mogą osiadać bezpośrednio na innych osobach i przedostawać się do dróg oddechowych lub na pobliskie powierzchnie, gdzie mogą odparować, pozostawiając cząsteczki wirusa. Dotykając tych powierzchni, takich jak klamki lub publiczne ekrany dotykowe, a następnie nosa, ust lub oczu, cząsteczki wirusa mogą być przenoszone do organizmu.

W porównaniu z kropelkami, aerozole zawierają mniej zakaźnych cząsteczek wirusa ze względu na mniejszy rozmiar (50 µm), jednak wdychanie dużej liczby aerozoli zawierających wirusa może zsumować się do dawki zakaźnej porównywalnej z kropelką. Dodatkowo, aerozole mogą pozostawać zawieszone w powietrzu (i przemieszczać się na duże odległości) przez długi czas, zanim opadną na powierzchnię lub osadzą się na pobliskiej osobie. Jeśli jesteś w pomieszczeniu, a pomieszczenie nie jest dobrze wentylowane, mogą pozostać w powietrzu przez dłuższy czas.

Właściwa wentylacja zmniejsza ilość zanieczyszczeń unoszących się w powietrzu w pomieszczeniach poprzez wymianę powietrza i filtrację. Jednym z najskuteczniejszych sposobów ograniczenia przenoszenia chorób w pomieszczeniach jest jak najczęstsza wymiana powietrza — zastępowanie zastygłego, potencjalnie zakaźnego powietrza świeżym powietrzem z zewnątrz lub filtrowanie go przez wysokowydajne filtry. Większość systemów wentylacyjnych ma takie wymiary, aby zapewnić zatłoczonym pomieszczeniom wystarczającą ilość świeżego powietrza. Gdy pomieszczenie nie jest zajęte, natężenie przepływu powietrza można zmniejszyć, jednocześnie dostarczając wystarczającą ilość świeżego powietrza. Cyrkulacja świeżego powietrza pomaga wypłukać wirusy z wentylacji, zapobiegając ich gromadzeniu się wewnątrz pomieszczeń.

Informacje i wytyczne

Przestrzegaj obowiązujących przepisów...

Dzięki wiedzy zdobytej podczas pandemii COVID-19 i rosnącej świadomości jej znaczenia dla zdrowia, coraz większą uwagę zwraca się na dobrą jakość powietrza w pomieszczeniach.

Informacje i wytyczne dotyczące składu i utrzymania dobrej jakości powietrza w pomieszczeniach są dostarczane przez kilka organizacji (międzynarodowych), takich jak Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Komisja Europejska (KE) i samorządy lokalne. Niektóre progi, takie jak te określone przez Komisję Europejską, są prawnie wiążące dla państw członkowskich UE.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) jest wyspecjalizowaną agencją Organizacji Narodów Zjednoczonych odpowiedzialną za międzynarodowe zdrowie publiczne i składa się aż ze 194 państw członkowskich. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wydała wytyczne dotyczące dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń w środowisku wewnętrznym w celu ochrony zdrowia publicznego na całym świecie. Zalecenia WHO dotyczą między innymi pyłów zawieszonych (PM), tlenku węgla (CO), formaldehydu oraz lotnych związków organicznych (VOC).

Unia Europejska (UE) nie ma kompleksowych przepisów dotyczących jakości powietrza w pomieszczeniach, ale ustaliła limity progowe dla określonych zanieczyszczeń powietrza w budynkach w pomieszczeniach, w tym benzenu i tlenku węgla (CO). Przepisy UE mające na celu poprawę jakości powietrza w pomieszczeniach obejmują dyrektywę w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD) oraz rozporządzenie w sprawie wyrobów budowlanych (CPR). Dyrektywy te zachęcają do ulepszania systemów wentylacyjnych i ustanawiają normy dla materiałów budowlanych w celu zmniejszenia zanieczyszczeń powietrza w pomieszczeniach.

Zmieniona dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (UE/2024/1275) weszła w życie we wszystkich krajach UE 28 maja 2024 r. i przyczynia się do zwiększenia wskaźnika renowacji w UE, w szczególności w przypadku budynków o najgorszej charakterystyce energetycznej w każdym z tych krajów. Dyrektywa przyczynia się do osiągnięcia celu, jakim jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w sektorze budowlanym o co najmniej 60% do 2030 r. w porównaniu z 2015 r. oraz osiągnięcie dekarbonizacji, bezemisyjnych zasobów budowlanych do 2050 r.

W Belgii ustawa z 6 listopada 2022 r. określa poziomy referencyjne dla stężeń CO₂ i wskaźników wentylacji dla pomieszczeń zamkniętych, które są publicznie dostępne. Przepisy te stanowią podstawę ambitnej polityki w zakresie poprawy jakości powietrza w pomieszczeniach w przestrzeni publicznej. Od 1 stycznia 2027 r. operatorzy i właściciele będą zobowiązani do korzystania z co najmniej jednego miernika jakości powietrza, przeprowadzenia oceny ryzyka i, w razie potrzeby, ustalenia planu działania.